«خودکشی سیاسی» بارزانی در سایه شعارهای تجزیه‌طلبی

آکام نیوز:پس از درگذشت جلال طالبانی، اقلیم کردستان دیگر به طور کامل به اماراتی برای خاندان بارزانی‌ها تبدیل شده است. با تمام این‌ها باید گفت که بارزانی در تشکیل دولت مستقل کُردستان در عراق همچنان با سختی ها و چالش های بسیاری مواجه است.

«جلال طالبانی» رئیس جمهوری پیشین و فقید عراق روز سه شنبه هفته گذشته در سن ۸۴ سالگی درگذشت. او از سال ۱۹۹۲ یکی از شرکای اساسی در اداره اقلیم کردستان و ایجاد اتحاد میان اقشار مختلف عراق بود. با این وجود از سال ۲۰۱۴ بیماری سختی بر او عارض شد. از آن زمان تاکنون مسعود بارزانی، رئیس کنونی اقلیم کردستان یکه‌تازی خود را آغاز کرد. نکته قابل تأمل در خصوص درگذشت جلال طالبانی، زمان وقوع این اتفاق است. به نظر می‌رسد که تقدیر، پیشتر زمان درگذشت طالبانی را رقم زده و برای آن برنامه ریزی کرده بود. تقدیر این بود که رئیس جمهوری پیشین عراق در این برهه حساس از زمان، از دنیا رخت بربندد و ستاره اش در این شرایط در آسمان اقلیم کردستان، افول کند. اکنون و پس از درگذشت جلال طالبانی، اقلیم کردستان دیگر به طور کامل به اماراتی برای خاندان بارزانی‌ها تبدیل شده است. با تمام این‌ها باید گفت که بارزانی در تشکیل دولت مستقل کُردستان در عراق همچنان با سختی ها و چالش های بسیاری مواجه است؛ چالش هایی که در برخی از موارد با موانعِ منطقه ای و بین المللیِ پیش رویِ بارزانی برابری می کنند.

مخالفت شدید احزاب کُردی با جدایی از دولت مرکزی

با وجود برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق از دولت مرکزی در روز ۲۵ سپتامبر (سوم مهرماه) اما هنوز چیزی تغییر نکرده و اتفاق خاصی نیفتاده است. احزاب کُردی که تا پیش از برگزاری همه پرسی، مخالفت شدید خود با آن را اعلام کرده بودند، اکنون نیز بر همان مواضع سابق خود استوارند و از این مواضع عقب ننشسته اند. این احزاب همچون اتحادیه میهنی کردستان و حزب تغییر همچنان معتقدند که بهترین راهکار حل و فصل مشکلات فی مابین بغداد و اربیل، نشستن بر سر میز مذاکرات و گفتگوهای دوجانبه است. مخالفان کُردِ همه پرسی حتی آماده اند تا در مقابل فساد گسترده در سازمان ها و مؤسسات رسمی که تحت نظارت فرزند و داماد بارزانی اداره می شوند، بایستند.

مخالفان کُرد همه پرسی جدایی اقلیم کردستان به خوبی می دانند که تشکیل دولت مستقل کُردستان چه پیامدهای وخیمی می تواند برای شهروندان کُرد داشته باشد. آنها پیامدهای اقدام ترکیه در ممانعت از صادرات نفت اقلیم کردستان را درک می کنند و می دانند که اگر چنین اتفاقی بیفتد، مقامات اقلیم کردستان دیگر چاره ای جز قاچاق نفت به خارج از کشور ندارند. مخالفان کُرد همه پرسی همچنین به این واقعیت واقف هستند که تنش در روابط با ایران، عراق و روسیه به هیچ وجه به نفع اقلیم و شهروندان کُرد نیست و در نهایت برای آنها گران تمام خواهد شد.

اشاره دقیق رهبر عالی ایران به واقعیت  کُردستان بزرگ

«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه هفته پیش ضمن سفر به جمهوری اسلامی ایران با «آیت الله خامنه ای» رهبر عالی این کشور دیدار و گفتگو کرد. در جریان دیدار با اردوغان، آیت الله خامنه ای جمله ای کوتاه و معنادار را خطاب به اردوغان بیان کردند و آن، این بود که: «آمریکا به دنبال ایجاد اسرائیل دوم در منطقه است». بدون شک این جمله رهبر عالی ایران ناظر به مسائل اخیر در کردستان عراق بوده است؛ کما اینکه ایشان چنین سخنی را در چارچوب گفته‌هایشان پیرامون جدایی طلبی ها در اقلیم کردستان، بیان کردند. این اظهارنظر آیت الله خامنه ای اشاره به برنامه ریزی ها و توطئه چینی هایی دارد که آمریکایی‌ها از حدود نیم قرن پیش آن را تدارک دیدند؛ توطئه هایی که با نقش آفرینی های مؤثر نیروهای مقاومت در منطقه تاکنون با شکست مواجه شدند و به نتیجه مورد نظر واشنگتن منجر نشدند.

امروز آمریکا پس از سلسله شکست های متعدد در جبهه های مختلف نبرد با نیروهای مقاومت، به فکر جایگزینی افتاده است تا از این رهگذر، پروژه های شوم خود برای منطقه را عملیاتی سازد. درست به همین دلیل است که ایالات متحده آمریکا به سراغ اقلیم کردستان رفته و از تجزیه طلبی و جدایی طلبی آن در برابر دولت مرکزی بغداد، حمایت می‌کند؛ هرچند که مواضع ظاهری آن مسأله دیگری را نشان می دهد.

تفاوت همه پرسی اقلیم کردستان و کاتالونیا

برخی بیهوده تلاش می کنند تا همه پرسی جدایی اقلیم کردستان از دولت مرکزی بغداد را به همه پرسی استقلال ایالت کاتالونیا در کشور اسپانیا تشبیه کنند. این درحالی است که واقعیت‌های این دو همه پرسی به طور کامل بایکدیگر در تعارض هستند. کاتالونیا یکی از ثروتمندترین ایالت های اسپانیا به شمار می رود. مشکلات اقتصادی دولت اسپانیا سبب شده تا ایالت کاتالونیا در مقایسه با دیگر ایالت های اسپانیا، سرمایه های مالی بیشتری را در اختیار دولت مرکزی قرار دهد. همین مسأله یکی از دلایل مهم اصرار سران کاتالونیا بر جدایی از دولت اسپانیاست. این درست همان چیزی است که در ایالت کالیفرنیا آمریکا مشاهده شده است. این ایالت پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، صراحتا خواستار برگزاری همه پرسی و جدایی از دولت واشنگتن شد و در جای جای خیابان‌هایش بیلبوردهایی را با محتوای «جمهوری کالیفرنیا» پخش کرد.

در طرف مقابل، وضعیت اقلیم کردستان عراق چگونه است؟ وضعیت اقتصادی در این اقلیم به چه صورت است؟ درشرایط کنونی اقلیم کردستان برخلاف ایالت های مهمی که در جهان خواستار جدایی هستند، از شرایط اقتصادی خوبی برخوردار نیست و در بسیاری از موارد، وضعیت آن به سطح هشدار رسیده است. نرخ فقر در اقلیم کردستان درقیاس با سالهای گذشته افزایش چشمگیری داشته است. علاوه بر این، کشورهای همسایه عراق از استقلال اقلیم کردستان بسیار خشمگین هستند. برایند تمامی این موارد نشان می دهد که اصرار بیش از پیش «مسعود بارزانی» ریاست اقلیم کردستان بر جدایی طلبی از دولت مرکزی بغداد یک «خودکشی سیاسی» است که پیامدها و تبعات وخیم و جبران ناپذیر آن، دامان شهروندان کُرد عراق را نیز خواهد گرفت.

عدم توانایی پیشمرگه برای مقابله نظامی با چالش ها

نیروهای پیشمرگه وابسته به اقلیم کردستان عراق هرچند تاکنون نقش مهمی در برقراری امنیت در این اقلیم ایفا کرده اند، اما قطع به یقین قادر به مقابله نظامی با چالش هایی که اقلیم کردستان در سایه سر دادن شعارهای جدایی طلبی با آنها مواجه می شود، نیستند.

پیشمرگه برخلاف آنچه که اقلیم کردستان ادعا می کند، یک ارتش نیست. اگر کار به رویارویی نظامی بکشد، بدون شک این نیروهای عراقی هستند که پیروز میدان خواهند بود. درهر صورت، بارزانی با اقداماتی که اخیرا انجام داده و در آینده نیز انجام خواهد داد، به دنبال خودکشی است و در این میان، شهروندان کُرد را نیز به مسلخ می کشاند.

نویسنده : امین أبوراشد 

مترجم: اکرم آزادی مهرگانی

پایگاه لبنانی «المنار»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا